BYLI ŻYDZI W POZNANIU – rozpoczynają się wycieczki śladami Firy i poznańskich Żydów

Zapraszam Państwa na wyjątkowe wycieczki śladami poznańskich Żydów. Od maja do września br. będę je prowadził dwa razy w miesiącu po Starym Mieście w Poznaniu

Po wydaniu „Firy” przyszedł czas na oprowadzanie – opowiadanie o poznańskich Żydach i pokazywanie w przestrzeni Poznania związanych z nimi konkretnych miejsc. Będą to już opowieści nie tylko Firy Mełamedzon-Salańskiej, także Noacha Lasmana, Jurka Janowskiego, Bronka Bergmana czy innych, których wspomnień słuchałem, a nieraz skutecznie namawiałem także do ich zapisania. Ale choć najwięcej będzie o Żydach poznańskich okresu międzywojennego, gdy trzeba i można (bo są informacje), będę sięgał także głębiej w przeszłość, do Żydów z czasów niemieckiego zaboru, do cieszących się sławą poznańskich rabinów, do budowanych w jagiellońskich wiekach synagog i świetności XVI-wiecznej żydowskiej gminy w Poznaniu.

W Poznaniu Żydzi żyli ponad 700 lat, ale po Holokauście zniknęli i pamięć o nich nam się zagubiła. Jeśli chcemy wiedzieć więcej o mieście i siebie jako poznaniakach – musimy ich na nowo odkryć.

Trasa moich wycieczek zaczynać się będzie zawsze na pl. Wolności, potem powiedzie uliczkami Starego Miasta i po dawnej dzielnicy żydowskiej na Stary Rynek. Przywołam podczas nich zdarzenia związane z konkretnymi miejscami. Wskażę domy, w których mieszkali niektórzy poznańscy Żydzi. Ich samych pokażę na starych fotografiach albo obrazach. Opowiem historie i zabawne anegdoty, które z nimi się wiążą.

Dwie godziny to mało na przekazanie tych barwnych historii! Ale może po tych wycieczkach żydowski Poznań będzie dla ich uczestników trochę mniej anonimowy? Fajnie by było.

Na wycieczki śladami poznańskich Żydów zapraszam od maja do września 2017 r. Wybierzcie dla siebie dogodny termin i przyjdźcie:

Maj

– sobota 20 maja, godz. 16

– sobota 27 maja, godz. 16

Czerwiec

– niedziela 11 czerwca, godz. 16

– sobota 24 czerwca, godz. 16

Lipiec

– niedziela 9 lipca, godz. 17

– środa 26 lipca, godz. 17

Sierpień

– niedziela 6 sierpnia, godz. 17

– środa 30 sierpnia, godz. 17

Wrzesień

– niedziela 10 września, godz. 16

– niedziela 17 września, godz. 16

Początek wycieczek zawsze pod fontanną na pl. Wolności!

Zapraszam serdecznie

Andrzej Niziołek

Projekt wycieczek „Byli Żydzi w Poznaniu” jest realizowany ze środków finansowych Miasta Poznania pozyskanych w konkursie Centrum Warte Poznania 2017.

#cwp2017  #poznanwspiera

25 stycznia 2017

Miło nam poinformować, że kilka egzemplarzy „Firy” było licytowane w Poznaniu podczas tegorocznej Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
Książki na poznańską aukcję przekazała pani Alicja Kobus z poznańskiego oddziału Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Polsce.

Proponujemy Państwu „Firę…” pod choinkę w przystępnej, wydawniczej cenie sporo niższej niż w księgarniach. Ta książka to doskonały prezent tak na Boże Narodzenie, jak na każdą inną okazję.

„Cudowna, niespieszna opowieść o moim rodzinnym mieście sprzed lat. Przepięknie wydany album ze wzruszającą historią i unikalnymi zdjęciami” – napisała jedna z osób, które przeczytały „Firę…”  Takich głosów otrzymaliśmy na temat naszej książki już wiele. Dla poznaniaków to rzecz ciekawa – bo jest o ich mieście; dla niepoznainiaków – bo to opowieść o życiu pełną piersią, o młodości i miłościach, które są z młodością związane. O życiu w cieniu zbliżającego się Holokaustu, o którym bohaterowie tej historii nie mają oczywiście pojęcia.

Każdy odnajdzie w tej książce i albumie coś istotnego ze swojej młodości – tyle, że opowiedziane w egzotycznej scenerii poznańskich Żydów, o których w Polsce prawie nikt nic nie wie, tak bowiem byli inni od pozostałych Żydów polskich i tak było ich mało. Tu po raz pierwszy oglądamy ich z bliska, choć także z udziałem Żydów z Warszawy, Łodzi, Krakowa czy Lublina, przyjeżdżających do tego miasta.

Książkę w cenie 49 zł można zamówić w wydawnictwie i odebrać osobiście w Poznaniu. Szczegóły pod nr tel. 61 826 53 61.

O „Śladach poznańskich Żydów” rozmawialiśmy na 8 festiwalu Tzadik w Poznaniu poświęconym muzyce i filmowi inspirowanym kulturą i tematyką żydowską.

Andrzej Niziołek, współautor „Firy” i Maciej Krajewski, fotograf i bloger znany jako „Łazęga Poznańska”, tropiący w Poznaniu wszelkie ślady fascynującej przeszłości, także żydowskiej opowiadali i dyskutowali ze słuchaczami na temat tego, czemu szukają, dlaczego w ogóle warto szukać śladów Żydów, jak ich szukać, co i jakim sposobem znaleźli podczas swoich peregrynacji – czy to ulicami miasta, czy w rozmowach z ludźmi.

Prawie dwugodzinne spotkanie odbyło 26 września 2015 r., w klubie Meskalina.

„FIRA” NA 25. FESTIWALU KULTURY ŻYDOWSKIEJ W KRAKOWIE 

24-06-2015

Serdecznie zapraszamy w poniedziałek 29 czerwca o godz. 18 do Centrum Kultury Żydowskiej przy ul. Meiselsa 17 na spotkanie z książką „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” w ramach 25 Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie. Spotkanie poprowadzą autorzy Andrzej Niziołek i Ksenia Kosakowska, przy współudziale Janusza Makucha.

W programie festiwalu czytamy o tym wydarzeniu: „Fira Mełamedzon-Salańska była piękna, mądra i bogata swym żydowsko-polskim sercem, które zatrzymało się na progu Jej setnych urodzin. Pochodziła z Poznania. Polska Żydówka, od której Polska mogłaby się uczyć patriotyzmu. Żarliwa syjonistka, każdego dnia drżąca o los Eretz Israel. Żyła i umarła rok temu w Jerozolimie. „Safta Fira” – Babcia Fira. Dwoje autorów; Jej „polska wnuczka” Ksenia Kosakowska, oraz Andrzej Niziołek, napisali przejmującą, mądrą i piękną książkę o Firze, epoce sprzed Zagłady, o „żydowskim kwartale w Poznaniu”, o pamięci. Andrzej i Ksenia, z pomocą unikatowych fotografii, opowiedzą o długim i niezwykłym życiu Firy Mełamedzon-Salański. Zasłużyła na nasz najwyższy hołd. I miłość”.

„FIRA” NAJLEPSZĄ KSIĄŻKĄ O POZNANIU ROKU 2014

21-03-2015

Nasza książka-album „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” otrzymała Nagrodę Posnania im. Józefa Łukaszewicza – pierwszego, legendarnego bibliotekarza Biblioteki Raczyńskich – tym samym znalazła się w gronie trzech tytułów uznanych za Najlepsze Książki o Poznaniu wydane w 2014 roku.

Pozostałymi laureatami tegorocznej nagrody – co roku są to trzy tytuły – zostały książki „Meble Kowalskich. Ludzie i rzeczy” Jacka Kowalskiego, oraz „Modernizm zapoznany. Architektura Poznania 1919-1939” Szymona Piotra Kubiaka. Nagrody – 19 marca br. – otrzymali równocześnie autorzy i wydawcy, za „Firę” Wydawnictwo Exemplum Tomasza Adamskiego. W tegorocznym konkursie, organizowanym po raz 16 przez Bibliotekę Raczyńskich, wzięło udział ponad 100 książek i publikacji wydanych w ub. roku na temat Poznania. Więcej informacji oraz relacja fotograficzną z wręczenia nagród zamieszczonych jest na stronie Biblioteki Raczyńskich: http://www.bracz.edu.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=1628&Itemid=100

15-05-2015

W maju „Fira” była elementem festiwalu „Rusałka Niepamięci” odbywającego się nad Jeziorem Rusałka w Poznaniu, w czasie wojny wybudowanego rękoma żydowskich robotników przymusowych. W ramach festiwalu nad jeziorem pojawiło się „Muzeum na Kółkach” – mobilna wystawa Muzeum Historii Żydów Polskich podróżująca w tym roku po zachodniej i południowej Polsce.

Fot. Maciej Krajewski

Właśnie w kontenerze muzeum w niedzielę 10 maja Andrzej Niziołek, współautor „Firy” wraz z Maciejem Krajewskim – fotografem i blogerem znanym jako „Łazęga Poznańska” – oraz Jagodą Budzik, hebraistką i teatrolożką, rozmawiali na temat poznańskich Żydów, dziedzictwa, pamięci, jakie nam pozostawili, śladów po nich jakie pozostały (albo nie) i Jeziora Rusałka, które, jak wskazują różne świadectwa, budowane było nie tylko rękoma żydowskich robotników, ale i z wykorzystaniem macew z poznańskiego kirkutu. Mimo niepogody spotkanie miało żywą i gorąca atmosferę. Sporo pytań dotyczyło także „Firy”, historii jej bohaterki i postawania książki.

„Fira…” dla prezydenta Komorowskiego

22-01-2015

Prezydent Bronisław Komorowski otrzymał egzemplarz albumu „Fira. Poznańscy Żydzi…”. Przekazała mu ją we wtorek 20 stycznia w Pałacu Prezydenckim w Warszawie – podczas noworocznego spotkania z przedstawicielami istniejących w Polsce religii i wyznań – Alicja Kobus, wiceprzewodnicząca Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Polsce

– Zaprezentowałam ją wszystkim zgromadzonym i podkreśliłem, jak bardzo jest to wyjątkowa i piękna książka, opowiadająca o życiu Firy, młodej żydowskiej dziewczyny, a zarazem o społeczności poznańskich Żydów – mówi Alicja Kobus. – Prezydent Komorowski bardzo się nią zainteresował. Podkreślił, że to dla niego miły prezent, bo Poznań jest mu bliski. Wiem, spędził tu swoje najwcześniejsze dzieciństwo.

Współpartnerem Wydawnictwa Exemplum przy powstawaniu książki była działająca w Poznaniu Fundacja Synagoga Nowa – Centrum Dialogu w Poznaniu, której prezesem jest Alicja Kobus.

Relacja ze spotkania na stronie: http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,3144,chcemy-tworzyc-wspolnote-oparta-o-szacunek.html

(Fotografia: Wojciech Olkuśnik, Kancelaria Prezydenta RP)

Gniezno, Poznań, Szamotuły – trzy spotkania z „Firą…”

22-01-2014

Liczna publiczność – razem około 300 osób – przyszła na trzy spotkania z poznańskimi Żydami i naszą książką, jakie odbyły się w ostatnim tygodniu. Dwa – w Gnieźnie i Poznaniu – odbyły się w ramach tegorocznych Dni Judaizmu organizowanych corocznie przez Kościół katolicki.

W GNIEŹNIE W RAMACH GNIEŹNIEŃSKICH DNI JUDAIZMU

W środę 14 stycznia na spotkanie w Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna w ramach Gnieźnieńskich Dni Judaizmu odbyło się spotkanie z Andrzejem Niziołkiem, współautorem książki „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”, które poprowadzili Wiktor Koliński i Kamila Kasprzak. Ponad 30 osób słuchało rozmowy i zadawało pytania. Jak podkreślił obecny na wieczorze ks. prof. Waldemar Szczerbiński, kierownik Zakładu Kultury Judaizmu Europejskiego z Instytutu Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie: – Ta publikacja nie dlatego jest wyjątkowa, że ma piękne zdjęcia, że opowiada o bliskim nam Poznaniu. Tylko dlatego, że ona wyłamuje się z pewnego kanonu narracji o Żydach. Nie ma lepszego sposobu upamiętnienia konkretnego człowieka, czy miasta poprzez fotografie. Dzisiejsze spotkanie idealnie wpisuje się w tegoroczne Dni Judaizmu – mówił.

Relację filmową TV Gniezno można obejrzeć pod adresem: http://tv.gniezno.pl/artykuly/czytaj/4335/opowiesc_o_zyciu_poznanskich_zydow.html

Fotografie i relacja prasowa oraz filmowe ze spotkania na stronie:

http://www.gniezno24.com/kultura/item/3159-fira-jako-uniwersalna-opowiesc-o-mlodosci

(fotografie Władysław Nielipiński)

W POZNANIU PODCZAS XVIII DNIA JUDAIZMU

Około sto osób przyszło do poznańskiej Café Misji w niedzielę 18 stycznia na prezentację zdjęć i opowieść o poznańskich Żydach, jaką – na podstawie albumów i wspomnień Firy Mełamedzon-Salańskiej – przedstawił Andrzej Niziołek. Spotkanie odbyło się w ramach XVIII Dnia Judaizmu w Poznaniu

Chętnych do posłuchania żywej opowieści o życiu przedwojennych poznańskich Żydów było tak wielu, że do ostatniego miejsca wypełnili główną salę kawiarni, a sporo osób musiało zasiąść w drugiej sali. Spotkanie, podczas którego publiczność żywo reagowała, trwało ponad dwie godziny.

W SZAMOTUŁACH DLA UNIWERSYTETU TRZECIEGO WIEKU

Około 150 osób przyszło we wtorek 20 stycznia posłuchać historii poznańskich Żydów sprzed 1939 roku opowiedzianą przez Firę Mełamedzon-Salańską – a przekazaną przez Andrzeja Niziołka – oraz obejrzeć przedwojenne fotografie podczas cotygodniowego wykładu dla studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Były rozmowy o młodej Firze, przedwojennym antysemityzmie oraz pytania o późniejsze losy pani Firy w Izraelu.

W ramach XVIII już Dnia Judaizmu w Poznaniu w niedzielę 18 stycznia w Cafe Misja Andrzej Niziołek opowie o odkryciu poznańskich Żydów lat międzywojennych w żywym wspomnieniu i na setkach fotografii: o książce-albumie „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”, o Firze Mełamedzon-Salańskiej, dzięki której wspomnieniom i zdjęciom zbudowano tę książkę, oraz o życiu żydowskiej społeczności Poznania przed wojną.  Spotkanie w Cafe Misja CK Fara przy ul. Gołębiej 1 rozpocznie się o godz. 18.

Pełen program XVIII Dnia Judaizmu, który w tym roku potrwa od 9 do 19 stycznia i pełen jest modlitewnych i kulturalnych wydarzeń, można znaleźć na stronie http://coexist.org.pl/?strona=aktualnosc&id=132

O „Firze…” na Gnieźnieńskich Dniach Judaizmu

Spotkanie z Andrzejem Niziołkiem, współautorem książki  „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” rozpocznie w środę 14 stycznia Gnieźnieńskie Dni Judaizmu 2015. Rozmawiać będziemy o fenomenie pamięci i zawartości książki – wielkopolskich Żydach, ich twarzach, nazwiskach, historiach i losach, które zostały uratowane od zapomnienia w momencie, kiedy wydawało się, że nie istnieją już w pamięci nikogo. Spotkanie rozpocznie się o godz. 17 w Bibliotece Publicznej w Gnieźnie przy ul. Staszica 12a.

Więcej o programie Gnieźnieńskie Dni Judaizmu 2015 na stronie http://www.biblioteka.gniezno.pl

Komisja Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Poznaniu przyznała Wydawnictwu Exemplum Medal Pamiątkowy “Naturae tutela res necessaria hominum pro regionalibus et urbanis studiis”, między innymi za publikację FIRA. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu i portal internetowy książki www.fira1915.pl. przywracający pamięć o mniejszościach narodowych przedwojennego Poznania.

Uroczystość miała miejsce 20 grudnia 2014 roku w siedzibie Polskiej Akademii Nauk przy ulicy Wieniawskiego w Poznaniu.

Fira w prezencie

„Fira…” to idealny prezent pod choinkę dla tych, którzy interesują się bardzo ciekawą, a dotąd zagubioną przeszłością, którzy lubią opowieści o życiu i losie, dla których Poznań jest bliski – albo też nieznany, a chcą jego przedwojenną postać chcą zobaczyć na zdjęciach i w nietuzinkowej historii.

Przed Bożym Narodzeniem naszą książkę-album sprzedajemy w promocyjnej cenie, bez księgarskich marż, a przy osobistym zakupie – bez kosztów wysyłki i z możliwością uzyskania autografu. Sprawdź w zakładce  „Zamów książkę” na naszej stronie.

Dyskusja do obejrzenia

Już wkrótce umieścimy na naszej stronie relację filmową z bardzo ciekawej dyskusji na temat naszej książki, jaka odbyła się w środę 19 listopada w poznańskim klubie Meskalina.

Jacy Żydzi?

Zapraszamy na dyskusję wokół książki-albumu „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” Andrzeja Niziołka i Kseni Kosakowskiej.
Spotkanie w środę 19 listopada 2014 o godz. 18 w klubie Meskalina w Poznaniu (Stary Rynek 6, 61-772 Poznań).
Jacy Żydzi? Poznańscy, niepoznańscy? Żydzi z przeszłości, Żydzi postrzegani dzisiaj?
Nieobecni, jak obecni? Tacy sami jak my – a może złodzieje Polski? I czy w ogóle Żydzi?

O książce-albumie i obrazie świata przedwojennych poznańskich Żydów, jaki się z niego wyłania będą dyskutować:
Piotr Śliwiński – krytyk i badacz literatury, profesor Instytutu Filologii Polskiej UAM
Natalia Pater-Ejgierd – zajmuje się komunikacją wizualną i wizualno-werbalną, dr na Wydziale Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu
Bartłomiej Krupa – badacz literatury i historyk zajmujący się literaturą Holokaustu, dr w Instytucie Badań Literackich PAN
Agata Skórzyńska – zajmuje się kulturowymi studiami miejskimi, socjologią kultury, animacją i edukacją kulturową, dr w Instytucie Kulturoznawstwa UAM
Andrzej Niziołek – były dziennikarz, pomysłodawca i współautor książki „Fira”

Dyskusję poprowadzi Ewa Obrębowska-Piasecka.

Uwaga – podczas spotkania sprzedaż książki w promocyjnej cenie!

Do końca września potrwa – w herbaciarni Biblioteki Raczyńskich przy pl. Wolności w Poznaniu – wystawa fotografii przedwojennych poznańskich Żydów z książki-albumu „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”. W sierpniu o wystawie i fotografiach tak w Telewizji WTK opowiadał jej współkurator Andrzej Niziołek: https://www.youtube.com/watch?v=bsvL2a8NQnc&feature=youtu.be

W środowej audycji OFF Czarek Radia Tok FM nadawanej 17 lipca wprost z Poznania, Cezary Łasiczka rozmawiał z Andrzejem Niziołkiem, jednym z autorów książki-albumu „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” – o poznańskich Żydach, Firze Mełamedzon-Salańskiej, jej fotografiach i książce.

Audycję można znaleźć pod linkiem http://audycje.tokfm.pl/audycja/67 – w dniu 17. 07. 2014, godz. 10.00 (Z Andrzejem Niziołkiem o książce „Fira. Poznańscy Żydzi.Opowieść o życiu”)

13-06-1014

W piątek 13 czerwca w poznańskiej księgarni „Z Bajki” z czytelnikami książki-albumu „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” spotkał się Andrzej Niziołek. Opowiadał o Firze Mełamedzon-Salańskiej i przekazanych przez nią wspomnieniach o poznańskich Żydach lat międzywojennych, prezentował też na ekranie fotografie z albumów pani Firy. Na spotkanie przyszło ponad kilkadziesiąt osób i mimo, że trwało ono dwie i pół godziny, do późnego wieczora, nikt przed zakończeniem nie wyszedł.

W poniedziałek 23 czerwca o godz. 18 w sali 1 starego gmachu Biblioteki Raczyńskich przy pl. Wolności 19 odbędzie się kolejne spotkanie prezentujące naszą książkę, osobę Firy Mełamedzon-Salańskiej, jej fotografie i przekazane przez nią – świadka i uczestnika tamtej rzeczywistości – informacje o poznańskich Żydach okresu międzywojennego. Będzie można również zakupić książkę.

UWAGA. Księgarnie czy instytucje kultury w Poznaniu i Polsce, które chciałyby zorganizować podobne spotkania z autorami, mogą kontaktować się z nimi lub wydawcą – wydawnictwem Exemplum. Więcej w dziale Kontakt.

9-06-1014

Pod linkowym adresem http://wtkplay.pl/video-id-11559-projekt_fira_1915 znajdą Państwo rozmowę z Andrzejem Niziołkiem, którą na temat książki „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” przeprowadził Remigiusz Koziński z poznańskiej telewizji WTK. Pojawia się w niej apel do czytelników, mieszkańców Poznania, internautów z kraju i zagranicy – nie wiadomo kim jest część osób, Polaków  i Żydów na zdjęciach z albumów Firy Mełamedzon-Salańskiej. Jeśli kogoś rozpoznajecie, jeśli wiecie coś o jego losach, jeśli macie fotografie tych osób lub pani Firy w albumach i wśród pamiątek po swoich rodzicach czy dziadkach – skontaktujcie się z nami.

31-05-2014

Reprezentacyjna sala 5 starego gmachu Biblioteki Raczyńskich nie pomieściła wszystkich osób, które w południe przyszły tu na premierę książki-albumu „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”. O tym, jak powstawała książka i co zawiera, a także o zawartości strony internetowej opowiadał Andrzej Niziołek, a o osobie Firy Mełamedzon-Salańskiej, swojej izraelskiej „babci”, która przechowała fotografie i pamięć o widocznych na nich Żydach i Polakach, Ksenia Kosakowska – autorzy książki.

Fira Mełamedzon-Salańska zmarła w Jerozolimie 7 maja 2014 roku, jej wolą było jednak, żeby jej albumy z fotografiami poznańskich Żydów trafiły do Biblioteki Raczyńskich. Na uroczystość przyjechała z Izraela rodzina pani Firy – jej córka Lili Rubin, synowa Eti Salansky i czterech wnuków – która przywiozła pięć z sześciu albumów i przekazała je do zbiorów specjalnych Biblioteki Raczyńskich. Zostaną one teraz opracowane i zapisane cyfrowo, a w przyszłości będą udostępniane dla celów publicystycznych, edukacyjnych, kulturalnych itp.

Powrót albumów do Polski i Poznania – przypadkiem, w sposób niezamierzony przez organizatorów – nastąpił dokładnie 75 lat po tym, jak ich właścicielka wyjechała do Palestyny. Młoda Fira Mełamedzon wyjeżdżając przekroczyła granicę Polski 31 maja 1939 roku, a albumy wróciły do Poznania 31 maja 2014 roku.

W Herbaciarni nowego Gmachu Biblioteki otwarto następnie wystawę powiększonych reprodukcji fotografii ze zbiorów Firy Mełamedzon-Salańskiej. Kuratorami wystawy są Sonia Rammer, malarka, psycholog, a także pedagog na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu oraz Andrzej Niziołek.

Książka-album FIRA. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu już do kupienia!

W sobotę 31 maja miała premierę w Bibliotece Raczyńskich, już teraz można ją zamówić na naszej stronie internetowej www.fira1915.pl – w zakładce „Zamów książkę” – a w księgarniach pojawi się po 9 czerwca.

Książka, która powstała w oparciu o albumy i wspomnienia Firy Mełamedzon-Salańskiej, poznańskiej Żydówki która zmarła w maju w Jerozolimie w wielu 99 lat, ma 256 stron i zawiera 277 niezwykłych przedwojennych fotografii oraz towarzyszący im obszerny tekst. Opatrzona jest też bogatymi i ciekawymi przypisami dotyczącymi losów bohaterów tych zdjęć i wspomnień, czy np. rysunkiem niegenealogicznego drzewa, które ma usprawniać lekturę.

Fira Mełamedzon-Salańska, bohaterka i narratorka naszej książki, zmarła w środę wieczorem w Jerozolimie. 19 kwietnia skończyła 99 lat. Bardzo chcieliśmy, by mogła dostać do rąk gotową książkę, a ona czekała na nią. Nie udało się, choć niewiele brakowało. Udało się za to coś innego, coś dla niej i dla nas bardzo ważnego: wspólnie uratowaliśmy pamięć o poznańskich Żydach sfotografowanych w jej albumach. „Póki ja żyję, oni żyją we mnie” – mówiła Fira. Dzięki książce, która ukaże się 31 maja, oni będą żyć dalej. A ona z nimi.

Żegnaj Firo. Dziękujemy

Ksenia Kosakowska, Andrzej Niziołek

Zapraszamy w niedzielę 11 maja na prezentacje fotografii poznańskich Żydów lat międzywojennych z albumów Firy Mełamedzon-Salańskiej, poznanianki od 1939 roku żyjącej w Jerozolimie, w oparciu o które przygotowana została do druku książka-album „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”. Odbędą się one w ramach organizowanego po raz drugi w Poznaniu „Święta ulicy Żydowskiej” – imprezy, której wydarzenia będą odbywać się w Ogrodzie Botanicznym oraz na ul. Żydowskiej w sobotę i niedzielę 10-11 maja.

Prezentacje odbędą się w niedzielę 11 maja. Pierwsza rozpocznie się o godz. 11.30 w Pawilonie Ekspozycyjno-Dydaktycznym Ogrodu Botanicznego UAM przy ul. Dąbrowskiego 165. Druga o godz. 17 w klubie Van Gogh przy ul. Żydowskiej 12. Zdjęcia zaprezentuje i opowie o Żydach w Poznaniu przed 1939 rokiem – w oparciu o wspomnienia pani Firy – Andrzej Niziołek, współautor książki.

Książka-album ukaże się 31 maja. 11 maja podczas prezentacji fotografii i wspomnień Firy Mełamedzon-Salańskiej przedstawimy również cały wydawniczo-internetowo-wystawienniczy projekt „Fira”, zaprezentujemy też wybrane fragmenty książki. A fotografie poznańskich Żydów z albumów pani Firy zawisną podczas dwudniowego „Święta ulicy Żydowskiej” w oknach kawiarni i restauracji przy ul. Żydowskiej.

Pełnego programu imprezy można szukać na stronie: poznan.jewish.org.pl

W Wielkanocną niedzielę 20 kwietnia br. poznańskie Radio Merkury zaprasza na audycję Macieja Kucharskiego „Dzień dobry – dzień wolny”. Bohaterką świątecznego wydania programu będzie Fira Mełamedzon i jej wspomnienia o poznańskich Żydach okresu międzywojennego. W godzinnej audycji o projekcie oraz przygotowywanej książce-albumie „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” będzie mówił jej współautor Andrzej Niziołek. Początek po serwisie informacyjnym o godz. 10.

Wkrótce będzie. Książka-album „Fira  Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” ukaże się w sobotę 31 maja! Premiera – o godz. 12 w Bibliotece Raczyńskich przy Al. Marcinkowskiego 23/24 w Poznaniu. Zapraszamy już teraz!

Zapraszamy także na wystawę wybranych fotografii poznańskich Żydów z albumów Firy Mełamedzon-Salańskiej, która będzie towarzyszyć ukazaniu się publikacji. Zostanie ona zaprezentowana w nietypowej przestrzeni Biblioteki Raczyńskich! Z Izraela przyjedzie i opowie o Firze jej „polska” wnuczka i przyjaciółka, Ksenia Kosakowska, współautorka książki.

Tego dnia książka-album pojawi się w księgarniach. Znajdzie się w niej prawie 300 zupełnie nieznanych i w większości pierwszy raz publikowanych fotografii poznańskich Żydów wraz z bogatą opowieścią o ich życiu! To ważne – bo ta książka to opowieść przede wszystkim o życiu i uczuciach, młodości i beztrosce, wchodzeniu w życie i planach na przyszłość – nie o Holocauście, który to życie przerwał!

Projekt „Fira – fotografie poznańskich Żydów” został wysoko oceniony w konkursie ofert Wydziału Kultury Urzędu Miasta Poznania w obszarze: „Rozwój projektów z zakresu edukacji kulturalnej (w tym wydawniczych i promujących czytelnictwo), ze szczególnym uwzględnieniem programów skierowanych do dzieci i młodzieży oraz seniorów”. W rozstrzygniętym w styczniu br. konkursie projekt nasz uplasował się na wysokim piątym miejscu, a jego realizacja została dofinansowana przez Urząd Miasta Poznania.

W oparciu o te środki zamierzamy rozbudowywać naszą stronę – jej rozszerzona wersja zostanie upubliczniona w momencie publikacji książki – oraz wydać książkę-album „Fira  Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”. Po jej publikacji zorganizujemy w Bibliotece Raczyńskich spotkania edukacyjne poświęcone poznańskim Żydom i przedstawiające materiał fotograficzny oraz wspomnieniowy upowszechniany w ramach naszego projektu.

To już druga ważna instytucja samorządowa, która doceniła wagę naszego projektu i unikatowość zebranych fotografii oraz wspomnień! W 2012 oraz 2013 roku projekt – w części dotyczącej zebrania materiału źródłowego oraz przygotowania publikacji i spektaklu Taetru Ba-Q – dofinansował Samorząd Województwa Wielkopolskiego.

Jesteśmy na Facebooku. Odwiedź nas i napisz.

https://www.facebook.com/pages/Fira1915