31-05-2014
Reprezentacyjna sala 5 starego gmachu Biblioteki Raczyńskich nie pomieściła wszystkich osób, które w południe przyszły tu na premierę książki-albumu „Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu”. O tym, jak powstawała książka i co zawiera, a także o zawartości strony internetowej opowiadał Andrzej Niziołek, a o osobie Firy Mełamedzon-Salańskiej, swojej izraelskiej „babci”, która przechowała fotografie i pamięć o widocznych na nich Żydach i Polakach, Ksenia Kosakowska – autorzy książki.
Fira Mełamedzon-Salańska zmarła w Jerozolimie 7 maja 2014 roku, jej wolą było jednak, żeby jej albumy z fotografiami poznańskich Żydów trafiły do Biblioteki Raczyńskich. Na uroczystość przyjechała z Izraela rodzina pani Firy – jej córka Lili Rubin, synowa Eti Salansky i czterech wnuków – która przywiozła pięć z sześciu albumów i przekazała je do zbiorów specjalnych Biblioteki Raczyńskich. Zostaną one teraz opracowane i zapisane cyfrowo, a w przyszłości będą udostępniane dla celów publicystycznych, edukacyjnych, kulturalnych itp.
Powrót albumów do Polski i Poznania – przypadkiem, w sposób niezamierzony przez organizatorów – nastąpił dokładnie 75 lat po tym, jak ich właścicielka wyjechała do Palestyny. Młoda Fira Mełamedzon wyjeżdżając przekroczyła granicę Polski 31 maja 1939 roku, a albumy wróciły do Poznania 31 maja 2014 roku.
W Herbaciarni nowego Gmachu Biblioteki otwarto następnie wystawę powiększonych reprodukcji fotografii ze zbiorów Firy Mełamedzon-Salańskiej. Kuratorami wystawy są Sonia Rammer, malarka, psycholog, a także pedagog na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu oraz Andrzej Niziołek.